Laat Je Zien: Opmaat fysieke oefeningen
Drieluik Opmaat: Fysieke Oefeningen
In het huidige onderwijs is er overwegend aandacht voor de cognitieve ontwikkeling. Zo wordt er vaak gebruik gemaakt van een vaardigheid als schrijven. Bij schrijven denken we vaak dat het alleen een cognitief proces is. ‘Heb ik dit woord wel goed gespeld?’ ‘Kan ik iets verzinnen wat leuk en origineel is?‘
De Grunberg Academie is van mening dat schrijven een samenwerking is tussen je hoofd, je zintuigen en je intuïtie. Op de weg naar het schrijven toe heb je dus wel degelijk je intuïtie en waarneming nodig. Voor het vervolg van het schrijfproces heb je dan weer de cognitieve functies nodig. Om de intuïtie en cognitie in balans te brengen begint elke les in de drieluik werkstructuur met fysieke oefeningen voor het samenwerken van je linker- en rechterhersenhelft.
Neuropsychologisch onderzoek
laat bovendien zien dat het toepassen van fysieke oefeningen zorgt voor de juiste activatie in het brein waardoor leren makkelijker gaat (Scherder, 2014; Sitskoorn, 2004). Het inzetten van fysieke oefeningen is zeer positief voor het trainen van het brein op diverse terreinen en voor de algemene gezondheid.
Het leren kennen van je lichaam doordat je je aandacht erop leert vestigen, brengt in de deelnemers een proces op gang van bewustzijn over het eigen welzijn. Daarnaast ontwikkelen de deelnemers inzicht in de non-verbale communicatie en verwerven ze vaardigheden om doelbewust de eigen non-verbale communicatie te kunnen richten.
In het kort, zorgen de dynamieken voor:
- Beweging van lichaam en geest, dat helpt de concentratie vergroten en bevordert kennisopname
- Het aanpassen van je alertheid in het moment en wakker maken van je zintuigen
- Kennismaking via een combinatie van non-verbale en verbale interacties
- Vergroten van groepscohesie
- Spel, plezier, humor en ontspanning.
- Erkennen en aanscherpen van het intuïtieve vermogen.
- Uitdaging om ruimte in te nemen met je verbale en non-verbale taal
- Het vergroten van zelfkennis en het verkleinen van sociale angst
- Openen van creativiteit. Zo ontstaat ruimte voor experimenteren, ontdekken en expressie.
De Fysieke opmaat bestaat uit twee oefeningen: de Energieke Dynamiek (ED) en de Fysieke Dynamiek passend bij het Onderwerp (DO).
Energieke Dynamiek (ED, Duur ±5 minuten)
De eerste dynamiek is simpel en heeft weinig uitleg. Er is meteen actie zodat er ruimte gecreëerd wordt voor nieuwe leerervaringen. Door een fysieke dynamiek in te zetten vindt er een verandering plaats in de groepsdynamica. De leerlingen doen samen een verbindende activiteit. Ze wennen aan elkaar en aan het geven en vragen van aandacht in een groep. De lichamelijke bewegingen hebben daarnaast vaak ook een energetische functie. De energie van iedere deelnemer wordt in balans gebracht. Zo zijn er kleine eenvoudige oefeningen om de concentratie te vergroten, de coördinatie te verbeteren, het associatief vermogen te stimuleren en angst te reduceren. Zo leert men zichzelf en de ander op een laagdrempelige manier kennen.
Deze oefeningen kunnen later nog een keer terug komen in de les. Als de docent ervaart dat de energie van de groep hernieuwde focus nodig heeft of juist gebaat kan zijn bij een hogere energie. De intermezzo oefening kan ook standaard worden ingezet aan het einde van Stap 2 uit de werkstructuur. Als er dan wordt doorgegaan met Stap 3 is het een mooi moment even de groep te laten ontspannen en plezier te laten hebben met elkaar. Leerlingen kunnen al snel de leiding nemen over deze activiteit.
Dynamiek passend bij het Onderwerp (DO, Duur ±10 minuten)
De tweede dynamiek is meestal rustiger en is gericht op het trainen van verschillende vormen van aandacht. Het is op een of andere manier meer een introductie op het onderwerp.
Een gemeenschappelijk doel van de oefeningen is dat de zintuigen van de deelnemers zodanig geactiveerd worden dat ze zich bewust worden van de informatie die binnenkomt via de zintuigen. Als de deelnemers later in de les hun eigen ervaring gaan vertellen zullen zij zintuiglijke waarnemingen, waarvan ze geneigd zijn om ze niet te noemen, eerder beschrijven.
Een ander doel van de oefeningen uit de opmaat is dat de leerlingen langzaam wennen aan het gezien worden. Ze leren hun lichaam en stem beter kennen, ze leren hoe ze hun van adem kunnen gebruiken, en het effect van beweging en rust voor henzelf en de toehoorders. In de lessen is er daarom vaak een vertaling van de inhoud naar een prestatievorm.
Het gebruik van theater- en/of speloefeningen bij de actiekant in de lessen heeft verschillend effect op de deelnemers: het werkt ontspannend, er wordt gelachen, creativiteit wordt aangewakkerd. In ontspanning kom je los van zelfkritiek en kritiek op anderen, waardoor de ontwikkeling van creativiteit de ruimte krijgt. In spel- en toneelscènes kun je je meer vrijheid veroorloven dan in andere situaties. Je kunt gedrag uitproberen. Dit werkt persoonsvormend.
Dynamieken gebruikt in de lessenseries
- Dynamieken 1 Donna Eden Sinal Flush en 5 minuten energie routine
Voorbereiding
Ruimte
Stoelen staan in een kring. Afhankelijk van de oefening waarmee gestart wordt, staat of zit iedereen in de kring. Zo kunnen alle deelnemers elkaar goed zien en horen. Daarachter staan tafels om later aan te gaan schrijven als dat zo uitkomt.
Regels van omgang
De docent bespreekt de regels voor het samenwerken:
1. Geen commentaar leveren,
2. Niet onderbreken als iemand een verhaal vertelt.
Deze regels zijn belangrijk voor het creëren van een veilig klimaat. Er kan ook gewerkt worden met pictogrammen.
De positie van de docent en van alle deelnemers is gelijkwaardig tijdens het proces maar de hoofdregie is en blijft bij de docent. De docent faciliteert en deelt meer en meer de regie met de deelnemers naarmate de groep gevorderd is.
Via de onderstaande iconen kunt u naar de lessen uit de voorbeeldserie Negen x Grunberg gaan:
Plantilla:Leesserie
Via de onderstaande iconen kunt u naar de lessen uit de serie Beter Verwoorden gaan:
Plantilla:BV0