Zelf lessen maken

Hoe kies ik de invulling van ieder onderdeel?

Stap 0 Onderwerp

Stel jezelf de vraag wat je wilt behandelen met je deelnemers, de begeleiders?
Waar hebben de begeleiders behoefte aan in het werk met cliënten?
Het antwoord hierop leidt tot de te behandelen stof en het onderwerp.

Het onderwerp heeft zeker veel verschillende deelaspecten. Je maakt een overzicht van deze deelaspecten en kiest er een uit indachtig je doelgroep en wat je met hen wilt behandelen. Welke theorie wil je behandelen? Welk niveau kunnen je deelnemers aan? Op welke manier ga je de theorie aanbieden? Je hoeft de antwoorden nog niet helemaal te kennen maar het is handig om je alvast een beeld te schetsen. Het kan nog worden aangepast.

Neem een blanco antwoordblad als uitgangspunt en vul langzaam alle onderdelen met de inhoud die je van toepassing vindt voor de deelnemers. Bij je keuzen denk je altijd weer even terug hoe de samenhang tussen de diverse onderdelen is. Is dit inderdaad voor nu de beste keuze? Kam je nog even overleggen met een collega, iemand van een andere discipline?

Stap 1 Eigen Ervaring

In je eigen levenservaring ga je op zoek naar een eigen ervaring waarmee je de deelnemers kunt betrekken bij je onderwerp. Hoe?
Ook besteed je aandacht aan het opstellen van de verbindingsvraag die je kunt gaan stellen. Met deze vraag nodig je de deelnemers uit om te vertellen. Je bepaalt de focus.

Opmaat: Fysieke Oefeningen

Nu kijk je naar hoe je in het kennisgedeelte verder wilt met het onderwerp: waar wil je de aandacht op richten? Dit bepaald mede welke fysieke oefeningen je gaat uitzoeken. Je let op waar je deelnemers het meeste profijt van kunnen hebben. Wat hebben ze nodig? Bijvoorbeeld: concentratie bevorderen, ontspanning, plezier, fantasie aanwakkeren etc. Ook zorg je dat de oefening op een of andere manier een verbinding maakt met de inhoud van je onderwerp. Als opmaat heb je twee dynamieken nodig en later ter afsluiting van Stap 2: Kenniskant nog een oefening.

Stap 2 Kenniskant voorbereiden

Nu gaat de aandacht uit naar de Kenniskant van het Drieluik. Zoek de theorie uit bij je onderwerp passend bij het niveau van je deelnemers. Deze stof biedt je aan zodat de deelnemers zich op voorhand kunnen inlezen. Moedig hen aan vragen op te schrijven en mee te brengen naar de bijeenkomst.

Bedenk vragen waarmee de deelnemers kennis maken met de deelaspecten van het onderwerp. Breng dit onder in een woordspin, mindamp of schema. Laat alle concepten die een rol spelen de Revu passeren. Nodig de deelnemers uit actief mee te denken.

Als het onderwerp schematisch in kaart is gebracht deel je de deelonderwerpen uit in de teams. Nu is het tijd voor verdiepende opdrachten en om in kaart te brengen welke kennis er al is bij de deelnemers en welke kennis kan worden aangevuld en hoe. De deelnemers stellen in hun teams vragen waarmee ze zelf kunnen gaan onderzoeken. Je kunt ook een expert uitnodigen om de deelnemers iets te komen vertellen.

Tijd voor een Fysieke oefening om de energetische balans te herstellen, de focus te versterken en plezier met elkaar te ervaren. Laat zo mogelijk deelnemers programma onderdelen leiden en/of verzorgen. Kies waar mogelijk voor oefeningen die ook een rol kunnen spelen voor de deelnemers in de dagelijkse praktijk. Zo wordt gaande weg de gereedschapskist voor zelfmanagement meer en meer uitgebreid.

Stap 3 Actiekant voorbereiden

De deelnemers is ter voorbereiding gevraagd een casus mee te brengen waar ze aandacht aan willen besteden. Nu gaan ze deze casus opnieuw bekijken vanuit de nieuwe kennis die ze hebben gekregen en vanuit de ervaring die ze zelf hebben ingebracht en de ervaringen die ze van anderen hebben gehoord. De opdrachten in deze stap zijn gericht op het ervaren van samenhang. Het onderwoorden brengen en delen van de waargenomen samenhang. Hoe kun je anderen, je cliënten meenemen in je verworven inzichten en kennis?

Beslissing - Praktijk

Moedig de deelnemers aan om een doel in de praktijk te stellen. Wat heb je nodig voor de uitvoering?

Evaluatie - Reflectie

Bouw tijd in om met de deelnemers terug te kijken en de balans op te maken van de effecten van de in de praktijk geïmplementeerde acties. Wat komt daar uit naar voren? zijn er nieuwe aandachtsgebieden?

Is er een nieuw onderwerp?