Bereid O
Opmaat
Les: Waar je bereid bent om te sterven
Ruimte en materiaal
Stoelen staan in een kring. Afhankelijk van de oefening waarmee gestart wordt, staat of zit iedereen in de kring. Buiten de kring staan eventueel tafels om later aan te gaan schrijven als dat zo uitkomt of er worden clipboards gebruikt.
Bij de eerste bijeenkomst start de docent met het uitleggen van de opbouw van de bijeenkomst(en). Maak een flip-over of een digitale versie daarvan met de tijdsplanning en activiteiten. Neem deze kort door.
Energiek spel
Pim Pam Pet
Duur ± 5 minuten / de hele groep
Iedereen staat in de kring. De woorden ‘pim’, ‘pam’ en ‘pet’ worden uitgesproken door drie personen die rechts van elkaar staan in de kring. Nummer 1 zegt: ‘Pim’, nummer 2: ‘Pam’, etc. Elk van de drie wijst met zijn arm naar een ander in de groep, terwijl hij zijn woord zegt.
De eerste twee – de Pim en de Pam – zijn de afleiders in het spel. Deze twee richten zich tot twee anderen die dénken dat zij worden aangesproken, maar dat is dus niet het geval. Degene die het woord ‘Pet’ zegt en een ander aanwijst geeft de woorden wél echt door aan een ander in de kring. Diegene begint weer met het woord ‘Pim’ – een nieuwe reeks. Degene rechts van hem volgt dus met ‘Pam’ en daarna zijn rechterbuur met ‘Pet’.
Het effect van het spel: het houden van aandacht en ergens op focussen.
Activiteit passend bij het onderwerp / gericht op het thema
Improvisatie spel: En dan...
Duur ± 10 minuten / de hele groep
De docent staat in het midden en de deelnemers vertellen om de beurt welke situatie de docent moet spelen. Een deelnemer zegt bijvoorbeeld: ‘De docent is aan het surfen.’ Vervolgens beeldt de docent uit dat hij aan het surfen is. Een andere deelnemer zegt dat de docent over een golf heen surft. De docent beeldt daarna dat uit. Zo kan de docent een heel avontuur meemaken en verbeelden, zowel in woord als gebaar. De docent kan daarna aan een of twee deelnemers vragen om ook uit te beelden.
Het effect van de activiteit: kwetsbaar kunnen opstellen doordat je jezelf aan de groep toevertrouwt, de deelnemers moeten zich inleven in de ontstane situatie, verantwoordelijkheid nemen, hun fantasie gebruiken en samenwerken. Het leiderschap gaat vaak op een natuurlijke manier over van de docent op de deelnemers.
Na aandacht voor bewegen, plezier en ontspannen is het tijd om door te gaan met de eigen ervaring - het drieluik. De oefening beschreven bij intermezzo kan telkens als de docent leerlingen wil bijsturen om zich te concentreren worden ingezet.
Intermezzo - Fysieke oefening
Vierkantje ademenen
Duur ± 3-5 minuten / de hele groep
De docent leert deze oefening eerst aan de deelnemers. Zodra ze hem kennen, kunnen ze de oefening zelfstandig gebruiken. De docent kan ook een voor een deelnemers aanwijzen om de leiding te nemen. Eventueel kan een afbeelding van een vierkant als visuele ondersteuning gebruikt worden.
De oefening houdt in dat iedereen ademt in een vierkant. Om te beginnen is het verstandig om drie of vier tellen aan te houden – zeker niet langer dan dat. Naarmate de oefening vordert, kiest elke deelnemer zelf hoeveel tellen ze de adem inhouden. Het is goed om te vermelden dat het geen wedstrijd is, maar dat het draait om je eigen ontspanning.
De eerste zijde van het vierkant adem je in terwijl de docent tot drie telt. Daarna wordt de adem drie tellen vastgehouden. Vervolgens ademt iedereen drie tellen uit. De laatste stap is dat iedereen drie tellen lang leeg blijft van zuurstof en dus niet in- of uitademt. Na deze laatste stap begint het vierkant weer van vooraf aan.
Als deelnemers drie tellen niet comfortabel vinden, kunnen ze het ook twee tellen doen. Of als drie tellen heel makkelijk is kunnen ze het ophogen tot vier tellen. Het is wel de bedoeling dat de oefening gemakkelijk is en dat het geen wedstrijdje wordt.
Het effect van de oefening: het verleggen van aandacht. Door zowel de aandacht te richten op ademen en tellen, stoppen de gedachten en kom je tot rust